Een hordeolum is een lichte infectie van het ooglid die zich manifesteert als een puistje ter hoogte van de wimpers dat spontaan opduikt en geneest. Het is het gevolg van een immuunreactie die een kleine ontsteking veroorzaakt en pus produceert. Deze rijpingscyclus zien we terug bij alle dergelijke puistjes, ook wel furunkels genoemd. Zodra ze 'rijp' zijn, barsten deze puistjes open en genezen ze vanzelf. Maar hoelang duurt dit?
De bacteriële oorsprong van een hordeolum resulteert in een reeks immuunreacties die tot genezing leiden. Dat betekent dat vanaf het moment dat de bacterie zich nestelt aan de basis van een wimper, deze door het immuunsysteem wordt gedetecteerd als een vreemd lichaam en vervolgens door het organisme wordt 'bevochten' tot het verdwijnt. Daarna worden de genezingsmechanismen geactiveerd, tot de aandoening volledig verdwijnt. De duur van de reactie verschilt licht van persoon tot persoon en van de toegediende zorg. Over het algemeen heb je tussen 4 dagen en 2 weken last van een hordeolum.
Een hordeolum begint met een zwelling van het ooglid ter hoogte van de wimper. Dat is het moment waarop het afweermechanisme van ons lichaam een externe ziektekiem heeft ontdekt en er afweercellen van het lichaam op afstuurt: witte bloedcellen. Die activiteit veroorzaakt een licht oedeem. Dat oedeem vergroot en 'warmt op' wanneer de witte bloedcellen de bacteriën aanvallen die aan de basis van het hordeolum liggen. Deze immuunstrijd resulteert in resten van witte bloedcellen en dode bacteriën. Daaruit is het pus deels samengesteld. De ophoping van pus zorgt ervoor dat er een witte kop op het hordeolum verschijnt. Dat witte puntje wordt groter tot het openbarst, waardoor de etter kan worden afgevoerd en er een korstje kan worden gevormd. Onder dat korstje beginnen de huidcellen het genezingsproces door zichzelf te reproduceren, totdat het korstje vanzelf afvalt en er niets meer van de eerdere infectie te zien is.
Wat soms een interne hordeolum wordt genoemd, is in feite een chalazion. Die ontstaat omdat een ooglidorgaan verstopt is: de Meibomiusklier. Die klier produceert de vette component van tranen, waardoor ze smeren. Een 'interne hordeolum' heeft dan ook geen genezingscyclus nodig zoals een externe hordeolum. Om een chalazion te genezen, hoeven de aangetaste cellen enkel vrijgemaakt te worden door ze zorgvuldig schoon te maken en kunstmatige tranen te gebruiken. Soms moet je een arts raadplegen als het chalazion niet vanzelf na enkele weken verdwijnt of wanneer je er teveel last van hebt. Bij een hardnekkige chalazion kan een operatieve ingreep noodzakelijk zijn.
Het menselijk lichaam en zijn immuunsysteem kunnen hordeolum zonder tussenkomst van buitenaf heel doeltreffend behandelen. Je kunt ze echter een handje helpen en de tijd die bij elke stap verstrijkt, inkorten om sneller te genezen.
Enkele eenvoudige handelingen laten toe om een hordeolum sneller te laten evolueren en sneller te genezen:
Als het hordeolum is opengebarsten en een korstje is gevormd, is het nuttig om je ogen tweemaal per dag zorgvuldig te reinigen. Doe dit ook zeker niet meer dan tweemaal! Het korstje zacht maken en teveel vocht op de oogleden nadat het abces is opengebarsten, is niet goed. Het genezingsproces kan nu zijn gang gaan. Je arts of apotheker kunnen u een helende crème aanbevelen als je dat nodig vindt. Genezen door blootstelling aan lucht is echter de beste oplossing als je verder geen hinder ondervindt. Reken voor een volledige genezing op 3 tot 10 dagen na het openbarsten van het hordeolum.
Medisch advies blijft essentieel voor mensen met auto-immuunziekten, hevige pijn, fotofobie of als de genezingstijd langer dan 2 weken duurt. Neem ook bij twijfel zeker contact op met je arts.
