De oogbollen en de oculomotorische spieren zijn niet de enige organen die betrokken zijn bij de goede werking van ons gezichtsvermogen. Om onze ogen te kunnen bewegen, vreemde voorwerpen te verwijderen en goed te kunnen zien, moeten ze voortdurend gehydrateerd zijn. Het is een samenstelling van organen, bekend als het "traanapparaat", dat verantwoordelijk is voor de regelmatige bevochtiging ervan, door de productie en vervolgens de circulatie van tranen. Hoe worden tranen geproduceerd? Wat is de bedoeling van traanvocht? Hoe wordt het geëvacueerd nadat we onze ogen gehydrateerd hebben? Hier is alles wat je moet weten over de werking van het traansysteem.
De verschillende organen van het traansysteem kunnen in twee hoofdcategorieën gegroepeerd worden: de traanklieren en de traanafvoer.
De traanklieren zijn verantwoordelijk voor de afscheiding van de vloeistof die de oogbollen gehydrateerd houdt. De traankanalen zijn een soort afvoer- en geleidingssysteem voor de vloeistof die door de klieren in onze ogen wordt geproduceerd.
Er zijn twee verschillende soorten traanklieren:
Het traankanaal is het afvoersysteem voor tranen en traanvocht uit onze ogen. Het strekt zich uit van de neusholte (de benige opening in de schedel onder het kraakbeen waaruit de neus is opgebouwd) tot de binnenste ooghoek, ook wel de "binnencanthus" genoemd. Het bestaat uit 5 afzonderlijke elementen die met elkaar verbonden zijn en een ketting vormen.
Het traansysteem heeft maar één doel: de voortdurende hydratatie van de ogen mogelijk maken door de regelmatige productie en toevoer van tranen, die onmisbaar zijn voor de goede werking van het hele visuele apparaat. Waarom is traanvocht belangrijk? Wat is de rol van tranen?
Tranen zijn in meer dan één opzicht heilzaam voor de ogen. Het zogenaamde "permanente" traanvocht, dat door de nevenklieren wordt geproduceerd en waarin de oogbol voortdurend baadt door het knipperen van de oogleden, helpt het hoornvlies te bevochtigen, te beschermen, te reinigen en te voeden. Ze houden het oog voortdurend soepel en vochtig en zorgen voor optimaal visueel comfort.
De reflex-tranen die de hoofd traanklier produceert zijn een soort "noodreactiesysteem": als het oog aan een ongewone agressie wordt blootgesteld, worden grote tranen aangemaakt, om zich aan de intensiteit van het ongemak aan te passen. Hoe groter het volume van het traanvocht, hoe gemakkelijker het is om een vreemd voorwerp (wimper, stof, enz.) kwijt te raken of om elk gevaar van plotselinge uitdroging af te wenden.
Tenslotte fungeren emotionele tranen of tranen van pijn zowel als een uiting van de gevoelens van de persoon als een uitlaatklep om te proberen ze te evacueren. Hun rol is hier meer cathartisch dan fysiologisch.
Een disfunctie van het traansysteem kan tot veel visuele gezondheidsproblemen leiden.
Hoewel het geen ernstige gevolgen heeft, veroorzaakt het droge-ogensyndroom veel ongemak. Het wordt veroorzaakt door een slechte kwaliteit van de tranen of een afname van hun hoeveelheid. Het manifesteert zich door de volgende symptomen:
Behalve deze ongemakken kan het droge-ogensyndroom ook leiden tot irritatie, beschadiging van het hoornvlies of keratitis. Om van deze aandoening af te komen, is het meestal nodig een oogdruppel te gebruiken, waarvan de samenstelling dicht bij die van natuurlijke tranen ligt.
Dit is het "omgekeerde" van het droge-ogensyndroom. Hier is de productie van tranen niet onvoldoende, maar integendeel overvloedig. Het bewateren is dan overdadig en kan hinderlijk worden. Dit kan vele oorzaken hebben:
De behandeling van deze stoornis moet aangepast worden aan de oorsprong ervan. Bij traanvorming ten gevolge van een ontsteking worden ontstekingsremmers voorgeschreven. Als de traan doorgangen geblokkeerd zijn, kan een chirurgische operatie, dacryocystorhinostomie, overwogen worden.