Astigmatisme

Je hebt het gevoel dat je dichtbij en ver wazig, vervormd en onscherp ziet. Misschien lijd je aan astigmatisme! Wat is astigmatisme? Hoe uit het zich? Hoe wordt het behandeld? We vertellen je alles over deze vaak voorkomend visuele stoornis.

Wat is astigmatisme?

Astigmatisme is een refractieprobleem dat door een afwijking in het hoornvlies wordt veroorzaakt. Iedereen kan ermee te maken krijgen en het kan ook aangeboren zijn, maar het is geen erfelijke stoornis. Astigmatisme evolueert met de jaren niet of nauwelijks. Het kan optreden na een oogtrauma, zoals een oogoperatie, een infectie, een virus of een oogletsel.

Wat is een astigmatisch oog?

Een astigmatisch oog is een oog waarin de afbeelding van een object geen eenvoudig en uniek punt is. De lichtstralen komen niet samen op eenzelfde punt van het netvlies, wat een opeenstapeling van beelden veroorzaakt, waardoor je wazig of dubbel ziet. Astigmatisme kan voorkomen bij bij- en verzienden op alle leeftijden.
De oorzaak voor deze visuele stoornis is de afwijkende vorm van een of meer refractieve oppervlakken (vooral het hoorn- of netvlies). Bij hoornvliesastigmatisme heeft het astigmatische oog een meer ovaal hoornvlies (de vorm van een rugbybal).

Welk type astigmatisme?

Intern astigmatisme, te wijten aan een misvorming van de lens

We spreken van intern astigmatisme als de vervorming in de lens zit en niet in het hoornvlies.

Totaal astigmatisme

We spreken van totaal astigmatisme als de vervorming zowel het hoornvlies als de lens in het oog betreft.

Astigmatisme in combinatie met andere refractiestoornissen

Astigmatisme komt vaak samen voor met een andere visuele stoornis, zoals bijziendheid, hypermetropie of presbyopie. De twee stoornissen kunnen perfect samen worden gecorrigeerd. Afhankelijk van de andere stoornis spreken we van myopisch astigmatisme, hypermetroop astigmatisme of gemengd astigmatisme (naargelang de gevallen: een van de meridianen werkt als bij bijziendheid en de andere als bij hypermetropie).
Dit zijn de kenmerken van elk van hen wanneer astigmatisme voorkomt in combinatie met een andere visuele stoornis:

• Myopisch astigmatisme

De oogmeridianen (krommingen) zien of lopen op dezelfde manier als bij bijziendheid in haar verschillende vormen.

• Hypermetroop astigmatisme

Een of twee oogmeridianen (krommingen) gedragen zich als bij hypermetropie in haar verschillende vormen.

• Gemengd astigmatisme

Een van de oogmeridianen (krommingen) gedraagt zich als bij bijziendheid, de andere als bij hypermetropie.

Wat zijn de symptomen van astigmatisme?

Een astigmatische persoon ziet over het algemeen min of meer goed van dichtbij en van ver. Wazig verzicht uit zich bijvoorbeeld in moeite hebben met het lezen van verkeersborden en vervormd nabijzicht maakt lezen of mandmatige activiteiten moeilijker.

Niet-gedetecteerd astigmatisme bij kinderen

Dit kan een echte handicap zijn bij het leren lezen. Astigmatisme maakt het inderdaad moeilijk om letters zoals P en F, M en H of cijfers zoals 8 en 0 te onderscheiden.

Hoe evolueert astigmatisme?

Astigmatisme is vaak aangeboren en verdwijnt niet. Met kan stagneren of erger worden. Afhankelijk van de mate van astigmatisme hoeft dit niet altijd gecorrigeerd te worden. We spreken van matig astigmatisme onder de 2 dioptrieën. Het dragen van een bril of contactlenzen zorgt echter voor een goed zicht met correctie.

Hoe astigmatisme te corrigeren?

Ik ben astigmatisch, welke visuele correcties zijn er voor mij beschikbaar? Welke kies ik? Hoe laat ik dit opvolgen? Astigmatisme komt vaak voor en kan gemakkelijk worden gecorrigeerd met corrigerende brilglazen of torische contactlenzen die helpen om lichtstralen terug te leiden naar het netvlies. Refractieve chirurgie kan ook een oplossing bieden.

Hoe corrigeer je astigmatisme?

Het doel van de visuele correctie van astigmatisme is om de lichtstralen te bundelen in één enkel punt op het netvlies. Zo worden de stralen afgebogen om een scherper zicht te bieden.
Je kunt astigmatisme op verschillende manieren behandelen, afhankelijk van de ernst van het probleem en van je levensstijl.

• Torische corrigerende brilglazen

De zogenaamde torische corrigerende brilglazen maken het mogelijk om de foute kromming van het hoornvlies te compenseren. De dikte van het glas hangt af van de ernst van het astigmatisme om de stralen opnieuw op het netvlies te laten vallen.

• Torische contactlenzen

Lenzen zijn uitermate geschikt om astigmatisme te corrigeren. Torische contactlenzen kunnen astigmatisme en een eventuele andere visuele stoornis corrigeren (bijziendheid, hypermetropie of presbyopie). Afhankelijk van de ernst van het astigmatisme kunnen ze hard of zacht zijn. Je oogarts raad je de beste keuze aan. Een zachte lens - die beter de vorm van het hoornvlies volgt - kan minder goede resultaten opleveren dan een hard lens bij ernstigere vormen van astigmatisme.

• Astigmatisme opereren

Refractieve oogchirurgie kan astigmatisme permanent corrigeren. Het gaat om een vaak uitgevoerde chirurgische ingreep die al dan wordt gekoppeld aan de correctie van bijziendheid of hypermetropie. Astigmatisme met laser behandelen, is moeilijker. De laserbehandeling moet worden gecentreerd en uitgelijnd op de te corrigeren astigmatische as. De resultaten zijn wel uitstekend.

Astigmatisme: Wat bevelen we aan?

Als je ogen vermoeid aanvoelen of je vervorming van je ver- of nabijzicht vaststelt, ben je zeker astigmatisch. Een volledig oogonderzoek bij ooggezondheidsexpert of je oogarts kan de geringste tekenen van astigmatisme opsporen met een refractometer en dit probleem vervolgens efficiënt behandelen.